Na degustacji towarzyszącej konkursowi Vinoforum w Krynicy, latem 2011, znalazłem tylko jedno wino tokajskie – Sárga Muskotály 2009 z późnego zbioru zrobione przez Sándora Szedmáka. Wino miało mniej niż 40 g/l cukrów i 14,5% alkoholu, co tworzyło oryginalny efekt, podkreślony wysoką temperaturą wina. Alkohol uzupełniał i zaostrzał przyprawowe nuty muszkatu, które potrafią być mdławe i męczące. Ciekawe wino zapadło mi w pamięć i zacząłem szukać informacji o jego producencie.
Okazało się, że Sándor Szedmák jest całkiem dobrze znany polskim gościom Tokaju, utrzymuje kontakty z Polską i choć Polakiem nie jest, dobrze mówi po polsku!
Mówiący po polsku węgierski winiarz jest nie lada gratką. To prawda, że języki międzynarodowe stanowią dzisiaj całkiem dobrą podstawę komunikacji na Węgrzech. Mimo to, jeśli nigdy wcześniej nie rozmawialiśmy i nie czytaliśmy w języku obcym o winach, narażamy się podczas wizyt u winiarzy na nieporozumienia, chociażby w obrębie podstawowych słów oznaczających: wino, winny krzew, kiść winogron, winogrono, winnicę, czy szczep winorośli. Dodajmy do tego wszystkie niuanse związane z licznymi gatunkami win tokajskich i ich produkcją.
Sándor potrafi o tokajskim winiarstwie opowiadać po polsku i fachowo. Ma za sobą kilkanaście lat pracy w tarcalskim instytucie badawczym wina i winorośli. Za komuny instytut ten robił ponoć najlepsze wina w Tokaju. Miał do swojej dyspozycji słynną w dawnych stuleciach winnicę Szarvas. Nie wiązały go szaleńcze plany produkcyjne. Hodowano w nim sadzonki dla winnic Borkombinatu, eksperymentowano z krzyżówkami szczepów i technikami winifikacji. Historia tej bardzo ciekawej instytucji rozpoczęła się w latach odbudowy Tokaju po epidemii filoksery.
Własne wina Sándor butelkuje i sprzedaje od kilku lat. Posiada dwie niewielkie parcele w dobrych lokalizacjach. Deák leży na zachodnich stokach góry tokajskiej, w Tarcal. Sajgó znajduje się, z grubsza rzecz biorąc, między posiadłościami Disznókő i Patrícius (lub między miejscowościami Bodrogkeresztúr i Mád).
Sándor nie ukrywa, że interesują go polscy konsumenci. Przed jego domem w Tarcal, przy Keresztúri utca 55 wita ich polska flaga i tablica informacyjna w języku polskim. W sali degustacyjnej, przy winie można było oglądać mecze polskiej reprezentacji na Euro 2012. Ciekawą, choć niezwiązaną z Polską imprezą, jaka odbyła się u Sándora, były też wybory węgierskiej królowej wina w 2011.
Odwiedziłem Sándora w Tarcal, pogadałem i spróbowałem paru win. Najbardziej spodobał mi się Furmint Deák 2010 z późnego zbioru, wino dość ciężkie ale nie ociężałe, z dobrą furmintową kwasowością, nutami miodu, suszonych moreli, fig, cierpkawym posmaczkiem, leciutką orzechową nutą utlenienia, naprawdę dyskretną, dodającą winu złożoności.
Sárga Muskotály Sajgó 2011 z późnego zbioru moja Żona określiła jako wino różane. Róża dominuje zarówno w oszałamiającym aromacie jak i na podniebieniu. Wino jest niby za słodkie, niby zbyt mocno perfumowane, a jednak pociągające. (Alkohol 12,5%)
Sándor robi też wino ze szczepu Zengő, krzyżówki, nad którą pracowano w tarcalskim instytucie. Nie została ona dopuszczona do produkcji win tokajskich, więc wino to szczyci się określeniem pochodzenia „Zempléni”. Mam jedną butelkę. Dopiszę parę słów na jej temat, kiedy ją otworzę.
- Piwnica Szedmák na Facebooku
